Fysiek Domein

We voorkomen gezondheidsrisico’s door verontreiniging van bodem,  grondwater, lucht, geluid of externe veiligheid

Leefomgeving en milieu zijn essentieel voor een gezonde stad. Met de komst van de Omgevingswet krijgt Zwolle nieuwe verantwoordelijkheden, maar ook meer vrijheid voor lokale invulling. Het is dus van belang om goede afwegingen te maken om zo de leefomgeving bij te laten dragen aan een gezonde stad.

Vanaf 2018 is een groot aantal milieutaken belegd bij de Omgevingsdienst IJsselland (OD). Dit is een samenwerkingsverband tussen de gemeenten Dalfsen, Deventer, Hardenberg, Kampen, Olst-Wijhe, Ommen, Raalte, Staphorst, Steenwijkerland, Zwartewaterland, Zwolle en de provincie Overijssel. De OD geeft invulling aan taken op het gebied van omgevingsrecht en draagt zo effectief bij aan de kwaliteit van de leefomgeving. Enerzijds door ondersteuning van de dienstverlening aan inwoners en bedrijven op het gebied van vergunningen. Anderzijds door toezicht en handhaving op omgevingsaspecten als veiligheid, lucht, geluid, energie, afval en bodem. Door het beleggen van deze taken bij de OD is er een eenduidiger beleid omtrent leefomgeving en worden meldingen, vergunningen en toezicht & handhaving op dezelfde manier opgepakt.

Bodem en ondergrond zijn een essentieel onderdeel van een gezonde en vitale stad. Veilig gebruik van grond en grondwater zijn dan ook een belangrijk onderdeel van dit begrotingsdoel. Voor een gezonde leefomgeving is het noodzakelijk om goed om te gaan met bodem en ondergrond en het behalen van saneringsdoelstellingen. Technisch en financieel is het alleen niet altijd mogelijk om de grond(water)kwaliteit te laten voldoen aan alle gebruiksfuncties. Om de saneringsoperatie betaalbaar te houden en toch aan een schone en vitale stad te bouwen is het Gebiedsbeheerplan Zwolle Centraal ontwikkeld. In deze aanpak staat het leveren van een bijdrage aan ruimtelijke en economische ontwikkeling centraal, waarbij schone gebieden schoon blijven, vervuilde locaties op een duurzame manier worden aangepakt en drinkwater beschermt blijft. Juist in en om het centrum van Zwolle, waar van oudsher de meeste verontreiniging zit, kan stagnatie van ruimtelijke ontwikkelingen door bodem- en grondwaterverontreiniging worden opgeheven. Onder de Omgevingswet wordt het gebiedsgericht grondwaterbeheer nog belangrijker, vandaar dat het Omgevingswet-proof maken van dit beleid prioriteit heeft. Zie ook doel 6.4.3.

De bouw van extra woningen en verdere ontwikkeling in de bestaande stad zorgen bij geluid voor extra uitdagingen. Geluid is een bepalende factor voor de leefomgevingskwaliteit, waarbij Zwolle kiest voor gebiedsgericht werken aan een gezonde leefomgeving. Dit houdt in dat er keuzes gemaakt worden in welke zones we meer geluid accepteren en waar we juist strengere normen hanteren. De  ruimtelijke en gezondheidsambities uit de omgevingsvisie vormen daarbij het uitgangspunt.

Smog is een begrip wat iedereen kent en waarbij men automatisch aan Azië denkt. Toch hebben we in Nederland ook niet altijd een schone lucht, terwijl dit wel van essentieel belang is voor een gezonde leefomgeving. In september 2021 heeft de WHO de advieswaarden voor schone lucht aangescherpt waar Zwolle, net als de rest van Nederland nog niet aan voldoet. Om te werken aan een schone lucht wil Zwolle  het Schone Lucht Akkoord tekenen, waarbij de komende jaren invulling gegeven gaat worden aan het verbeteren van de luchtkwaliteit. Daarnaast wordt via de Omgevingsvisie en Mobiliteitsvisie ook bijgedragen en gestreefd naar een verbeterde luchtkwaliteit.

Momenteel ligt de ontwikkeling van Lelystad Airport stil. Zwolle houdt de situatie in de gaten. Verder kijkt Zwolle samen met de regio naar het voorkomen van de negatieve effecten op de leefomgeving door de uitstoot van (ultra)fijnstof en geluid.

Bij externe veiligheid gaat het om risico’s voor de mens als gevolg van het opslaan, be- en verwerken en transport van gevaarlijke stoffen. In Zwolle wordt voorzien in het handhaven van de basisveiligheid voor Zwolse burgers, wat wil zeggen dat er nergens op het grondgebied van de gemeente veiligheidsnormen worden overschreden. Risico’s als gevolg van gevaarlijke stoffen horen echter bij het economische en maatschappelijke verkeer. In Zwolle zorgen we er wel voor dat deze risico’s passen bij het gebiedstype, zowel in de bestaande stad maar ook in de ontwikkelgebieden. We zorgen er bijvoorbeeld voor dat er geen nieuwe risicobronnen in een rustige woonwijk worden toegestaan. Indien er echter toch woongebieden in de buurt van een risicobron ontwikkeld worden dan houden we bij de ontwikkeling rekening met de risico’s en zorgen ervoor dat deze risico’s aanvaardbaar en te verantwoorden zijn.

We voorkomen gezondheidsrisico’s door verontreiniging van bodem,  grondwater, lucht, geluid of externe veiligheid, zodanig dat:

• Vergunningverlening lean en toezicht & handhaving adequaat wordt uitgevoerd.
• Voor bodem en ondergrond:
  • De kwaliteit van de ondergrond wordt afgestemd op de functie.
  • De drinkwaterwinning beschermd blijft en er voldoende schoon drinkwater beschikbaar blijft voor toekomstige generaties.
  • De bodemsaneringsoperatie uitvoerbaar blijft en probleemeigenaren worden ontzorgd.
• Geluidhinder voor bestaande woningen wordt teruggedrongen en nieuwe geluidhindersituaties worden voorkomen.
• Op 5 à 6 locaties geluidsknelpunten worden aangepakt ten behoeve van circa 350 geluidgehinderden.
• De luchtkwaliteit voldoet voor alle indicatieve stoffen aan de landelijke en Europese normen.
• Voor externe veiligheid sprake is van handhaving van de basisveiligheid (voldoen aan normen voor plaatsgebonden risico) en een aanvaardbaar groepsrisico.
• Landelijke en provinciale acties omtrent het stimuleren van sanering van asbestdaken gevolgd worden.

Arjan Spaans

SPUK BpUB (Buitenproportionele Uitvoeringskosten Bodem) 2021 / 2022